Afvalmedicatie: wat vergoedt je verzekering?

Wat is afvalmedicatie en hoe werkt het?

Afvalmedicatie is een verzamelnaam voor geneesmiddelen die het afvallen ondersteunen, meestal door het onderdrukken van de eetlust of het beïnvloeden van de stofwisseling. De bekendste groep bestaat uit de zogenoemde GLP-1-receptoragonisten, zoals Ozempic, Wegovy en Mounjaro. Deze middelen bootsen het hormoon GLP-1 na, dat van nature in de darm wordt aangemaakt na een maaltijd. Het zorgt ervoor dat je langer een vol gevoel hebt en minder snel honger krijgt.

Oorspronkelijk werden GLP-1-receptoragonisten ontwikkeld voor mensen met diabetes type 2, maar inmiddels blijken ze ook effectief bij de behandeling van obesitas. Juist die dubbele werking, bloedsuikerregulatie én gewichtsverlies, heeft geleid tot een enorme toename in gebruik.

Vergoedt de zorgverzekering afvalmedicatie?

Afvalmedicatie wordt in 2026 alleen in zeer specifieke gevallen vergoed via de zorgverzekering. Voor elk middel gelden andere voorwaarden:

Vergoeding Saxenda

Saxenda is een GLP-1-receptoragonist die speciaal is ontwikkeld voor gewichtsverlies. Het middel remt de eetlust en wordt dagelijks geïnjecteerd. Saxenda wordt alleen vergoed vanuit de basisverzekering bij ernstig overgewicht én als een leefstijltraject onvoldoende effect heeft gehad. De voorwaarden zijn als volgt:

• Je neemt al minstens één jaar deel aan een door het RIVM erkend GLI-programma (Gecombineerde Leefstijlinterventie), zonder voldoende resultaat;
• Je hebt een BMI van 35 of hoger met een gerelateerde aandoening (zoals hart- en vaatziekten, slaapapneu of artrose);
• of je hebt een BMI van 40 of hoger, zonder bijkomende aandoeningen;
• Je hebt geen diabetes type 2;
• Je komt (nog) niet in aanmerking voor een operatieve ingreep, zoals een maagverkleining;
• De behandeling is voorgeschreven door een arts.

Kosten Saxenda
De prijs van een behandeling met Saxenda ligt zo rond de € 250,- tot € 300,- per maand. Voldoe je niet aan de bovenstaande voorwaarden en krijg je het middel toch voorgeschreven, dan is een behandeling dus voor je eigen rekening.

Vergoeding Mysimba

Mysimba bevat een combinatie van twee werkzame stoffen (naltrexon en bupropion) die invloed hebben op de eetlust en het beloningssysteem in de hersenen. Het middel wordt sinds 1 augustus 2022 vergoed vanuit de basisverzekering, mits je voldoet aan de volgende voorwaarden:

• Je neemt al minstens één jaar deel aan een door het RIVM erkend GLI-programma, zonder voldoende resultaat;
• Je hebt een BMI van 30 of hoger;
• of je hebt een BMI tussen de 27 en 30 én een verhoogd risico op een gewichtsgerelateerde aandoening, zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2, slaapapneu of artrose;
• De behandeling is voorgeschreven door een arts.

Kosten Mysimba
De kosten van een behandeling met Mysimba liggen rond de € 100,- tot € 120,- per maand, afhankelijk van de dosering en apotheek. Voldoe je niet aan de voorwaarden voor vergoeding, bijvoorbeeld doordat je niet deelneemt aan een erkend GLI-programma of je BMI te laag is, dan zijn de kosten volledig voor eigen rekening.

Vergoeding Ozempic

Ozempic is een GLP-1-receptoragonist die helpt om de bloedsuikerspiegel te verlagen en de eetlust te remmen. Hoewel het ook populair is als afslankmiddel, wordt ozempic in 2026 alleen vergoed vanuit de basisverzekering bij diabetes type 2. Hierbij gelden strenge voorwaarden:

• Je bent 18 jaar of ouder;
• Je hebt diabetes type 2;
• Je hebt een BMI van 30 of hoger;
• Je gebruikt metformine én een sulfonylureumderivaat, maar je bloedsuiker blijft onvoldoende onder controle;
• Je gebruikt nog geen insuline, of insuline geeft onvoldoende resultaat na minimaal drie maanden;
• De behandeling is voorgeschreven door een arts.

Let op: medicijnen zoals Ozempic, Mysimba of Saxenda zijn in Nederland receptplichtig. Ze mogen dus alleen verstrekt worden door een apotheek en uitsluitend op basis van een geldig voorschrift van een arts. Het kopen of (laten) importeren van deze geneesmiddelen via willekeurige websites of online aanbieders (zonder recept of via niet-erkende leveranciers) is niet toegestaan en kan juridisch onwenselijk of zelfs illegaal zijn.

Kosten Ozempic
Gebruik je Ozempic uitsluitend voor obesitas en heb je geen diabetes? Dan wordt het niet vergoed. Je betaalt de kosten dan volledig zelf. De prijs van een behandeling met Ozempic ligt gemiddeld tussen de € 150,- en € 250,- per maand, afhankelijk van de dosering.

Vergoeding Wegovy en Mounjaro

Wegovy en Mounjaro zijn moderne afslankmedicijnen die, net als Ozempic, behoren tot de GLP-1-receptoragonisten. Ze onderdrukken de eetlust en helpen bij gewichtsverlies, met als verschil dat Mounjaro ook een tweede hormoon nabootst (GIP) voor mogelijk extra effect.

In 2026 zijn beide middelen beschikbaar in Nederland, maar ze worden op dit moment nog niet vergoed vanuit de basisverzekering.

Wegovy en Mounjaro zijn bedoeld voor mensen met:

• Een BMI van 30 of hoger;
• of een BMI vanaf 27 met ten minste één gewichtsgerelateerde aandoening, zoals hoge bloeddruk, slaapapneu of hart- en vaatziekten.

Een besluit over eventuele opname in het basispakket wordt eind 2026 of begin 2027 verwacht. Tot die tijd is het gebruik van Wegovy of Mounjaro voor eigen rekening.

Kosten Wegovy en Mounjaro
De prijs voor Mounjaro kan oplopen tot ongeveer € 400,- tot € 500,- per maand, afhankelijk van de dosering. Wegovy kost gemiddeld tussen de € 250,- en € 350,- per maand. Een besluit over eventuele opname in het basispakket wordt eind 2026 of begin 2027 verwacht. Tot die tijd is het gebruik van Wegovy of Mounjaro voor eigen rekening.

Afvalmedicatie via de buitenlandse route

Omdat maar een kleine groep in Nederland via een arts afvalmedicatie kan krijgen, doen veel mensen een online bestelling via het internet. Vaak gebeurt dit zonder doktersrecept of via een buitenlandse arts. Deze route lijkt makkelijk, maar komt wel met verschillende risico’s:

• Het middel wordt gebruikt door mensen die het medisch gezien niet altijd nodig hebben.
• Er is een verhoogde kans op een onjuiste of te hoge dosering, zonder controle of bijsturing door een arts.
• Er is een reëel risico op vervalste of niet-geregistreerde producten, vooral bij online aanbieders buiten Europa.
• Bijwerkingen blijven mogelijk onopgemerkt of onbehandeld, doordat medische begeleiding ontbreekt.

Ook krijg je uiteraard geen vergoeding vanuit de zorgverzekering als je de medicatie zelf online bestelt. 

Dodelijk incident in België

Een tragisch voorbeeld hiervan is het overlijden van een 46-jarige vrouw uit Pelt, in november 2025. Zij gebruikte vermoedelijk semaglutide (de werkzame stof in Ozempic) zonder doktersvoorschrift. Justitie doet nog onderzoek naar de doodsoorzaak, maar er wordt gedacht aan een overdosis of het gebruik van een onveilig product. Volgens de Belgische autoriteiten had de vrouw het middel mogelijk online besteld en gebruikt zonder enige medische begeleiding.

Kies voor veilige begeleiding

Het gebruik van afvalmedicatie is geen quick fix, maar een medische behandeling die zorgvuldig moet worden begeleid. Alleen onder toezicht van een arts weet je zeker dat je het juiste middel krijgt, in een passende dosering en met aandacht voor eventuele bijwerkingen of complicaties. Dat maakt het traject niet alleen veiliger, maar vergroot ook de kans op blijvend resultaat.