20-08-2025

Overstap op slimme meter wordt verplicht

Vanaf 1 januari 2026 is de overstap naar een slimme meter voor alle huishoudens verplicht. Wat betekent dit voor zonnepaneelbezitters?

3 minuten 20-08-2025
Tom Schlagwein
Energie-expert

Vanaf 1 januari 2026 is de overstap naar een slimme (of digitale) meter voor alle huishoudens verplicht. Dat is vastgelegd in de nieuwe Energiewet. Wie de oude analoge draaischijfmeter niet wil inruilen, loopt het risico op een dwangsom.

Nadelig voor zonnepaneelbezitters

Op dit moment gebruiken nog zo’n 500.000 huishoudens een ouderwetse (analoge) meter. Vooral mensen met zonnepanelen houden er graag aan vast: de draaischijf loopt terug zodra ze stroom terugleveren, waardoor ze automatisch en onbeperkt konden salderen. De leverancier kan deze terugdraai namelijk niet correct registreren. Met de slimme meter verdwijnt dit voordeel voorgoed.

Waarom deze verplichting?

Netbeheerders zeggen dat de slimme meter hard nodig is om inzicht te krijgen in het daadwerkelijke energieverbruik én de hoeveelheid teruggeleverde stroom. Alleen zo kan het stroomnet beter in balans worden gehouden en wordt de netcongestie aangepakt. Maar niet iedereen is blij. Voor veel consumenten voelt de verplichting als een nadeel, zeker omdat de salderingsregeling in 2027 stopt. Zonnepaneelbezitters met een ouderwetse meter gaan er daardoor financieel op achteruit. Tom Schlagwein, energie-expert bij Overstappen.nl, licht toe:

“Voor huishoudens met zonnepanelen kan dit als een stap terug voelen, omdat de oude meter automatisch terugliep. Toch biedt de slimme meter ook voordelen: je ziet precies hoeveel stroom je zelf verbruikt en hoeveel je teruglevert. Daarmee kun je beter vergelijken welke energieleverancier of welk contract het gunstigst is. Het is dus niet alleen een verplichting, maar ook een kans om meer grip te krijgen op je energierekening.”
Tom Schlagwein Energie-expert
Tom Schlagwein
Energie-expert

Hoe gaat dit in zijn werk?

  • Huishoudens krijgen de slimme meter gratis aangeboden
  • Netbeheerders sturen meerdere oproepen om de overstap te maken
  • Wie blijft weigeren, krijgt vanaf 2026 te maken met toezicht van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI)
  • Uiteindelijk kan er een boete volgen, al is nog niet bekend hoe hoog die precies wordt

Wat levert de slimme meter wél op?

Met een slimme meter krijg je realtime inzicht in je energieverbruik en kun je makkelijker besparen. Ook wordt het energieverbruik eerlijker verdeeld over het net. Voor zonnepaneelbezitters betekent dit helaas dat teruggeleverde stroom vanaf nu wél geregistreerd wordt en er mogelijk kosten tegenover staan.

Geschreven door
Tom Schlagwein Energie-expert
Tom Schlagwein
Energie-expert
Laatste update
Over Tom Schlagwein

Sinds 2019 is Tom Schlagwein expert bij Overstappen.nl. Eerst als tarievenspecialist en sindsdien heeft hij zich ontwikkeld tot dé energie-expert van Overstappen.nl. Hij voorziet Overstappers van onafhankelijk advies voor hun energiecontract en houd je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de energiemarkt. Tom wordt geregeld vermeld in de pers, waaronder De Telegraaf en Metro en is ook op tv geweest bij programma’s zoals Kassa. Daarnaast presenteert Tom ons Energiejournaal waarin hij uitleg geeft over de huidige situatie op de energiemarkt.

Overstappen.nl klantenserviceteam

Service & contact

Wij hebben een team vol behulpzame collega's die je graag helpen en al je vragen beantwoorden.