Stroom

Hoe werkt stroom

Een stroomleverancier koopt elektriciteit bij de tussenhandelaar, de producent of de stroomaanbieder zorgt zelf voor de productie van stroom. In elektriciteitscentrales wordt de stroom opgewekt, bijvoorbeeld via stoom, kolen of wind.

Geschiedenis van stroom

De eerste stap naar stroom werd uitgevonden door Edison, hij vond in 1879 de bruikbare gloeilamp uit. In de jaren daarna volgden vele andere uitvindingen met betrekking tot energie.

Maar de mooiste uitvinding is misschien nog wel het stopcontact. Dit is de stroombron waarmee we in ons huis toegang hebben tot elektriciteit. De stroom uit de elektriciteitscentrale komt via de kabels ons huis binnen. Maar dit is niet de enige stroombron die we kunnen gebruiken. Denk bijvoorbeeld ook eens aan de batterij, die al in de fabriek is opgeladen met stroom.

Aansluitpunten

Een stroomkring heeft altijd twee aansluitpunten, voor de afvoer en de aanvoer van stroom. Om bijvoorbeeld een lamp te laten branden, moet de stroomkring altijd gesloten zijn. Dit betekent dat de aan- en afvoer met elkaar verbonden moeten zijn.

Hier komt ook de naam stroom vandaan, elektriciteit moet rond kunnen ‘stromen’. Deze stroming werkt alleen met een verbinding van metaal. Koperdraad is hier uitstekend geschikt voor. Een dikkere metaaldraad is altijd beter dan een dunne, de dunne geeft meer weerstand en zal sneller smelten doordat hij te heet wordt.

Wat voor soorten stroom zijn er?

Stroom kan op verschillende manieren opgewekt worden. Bijvoorbeeld door een magneet langs een koperdraad te bewegen. Hoe groter de magneet en de rol draad, hoe groter de stroom. Een dynamo van een fiets of een auto werkt volgens dit principe. In de elektriciteitscentrale zitten heel veel van dit soort dynamo’s, alleen zijn deze wel een stuk groter en heten ze generatoren. Deze generatoren kunnen op verschillende manieren worden aangedreven, bijvoorbeeld door water, de zon, windmolens, door stoom of door diesel- of benzinemotoren.

• Kokend water: Als je bijvoorbeeld water kookt, ontstaat er stoom. Deze stoom kan het wiel van een generator laten draaien.
• Water uit een stuwmeer: Ook het water van een stuwmeer kan stroom opwekken, door het water uit het meer langs een wiel van een generator te laten lopen.
• Zonnecellen: Zonnecellen kunnen ook voor stroom zorgen, door het licht op de cellen verandert namelijk de hoeveelheid stroom.
• Windmolens en benzinemotoren: Windmolens zijn een uitstekend middel om de wielen van een generator te laten draaien, maar ook diesel- en benzinemotoren kunnen worden gebruikt om elektriciteit te maken.
• Natuurlijke elektriciteit: Er bestaat ook natuurlijke elektriciteit. Sommige dingen zijn namelijk van zichzelf al elektrisch geladen. Ze hebben bijvoorbeeld een positieve of negatieve lading en dit noemen we statische elektriciteit. Door de twee ladingen bij elkaar te brengen, ontstaat er vaak een schok, een vonk of een bliksem.

Hoe wek ik zelf stroom op?

Natuurlijk kun je ook zelf stroom opwekken, hiermee kun je weer extra besparen op de vaste lasten. Het is wel belangrijk om te onthouden dat elektriciteit erg gevaarlijk kan zijn, dus er moet altijd zorgvuldig en voorzichtig mee worden omgegaan. Als je per ongeluk ineens een onderdeel bent van een stroomkring, kun je een dodelijke schok krijgen. Toch zijn er wel een aantal manieren waarmee je zelf veilig stroom kunt opwekken.

• Zonnepanelen: Bijvoorbeeld met zonnepanelen. Deze panelen kunnen bijvoorbeeld op het dak worden geplaatst. Natuurlijk is de hoeveelheid stroom die je ermee opwekt afhankelijk van de manier van bevestiging, de seizoenen en de weersomstandigheden.
• Bouw of koop je eigen windmolen: Je kunt ook een eigen windmolen kopen of bouwen. Zelf bouwen is geen beginnersklus, dus laat je hierbij helpen of goed informeren. Meestal moet de windmolen wel hoog geplaatst worden om een goed resultaat te behalen en hier krijg je niet altijd een vergunning voor. Voor windkracht heb je ook een constante wind nodig voor een optimaal resultaat.
• Bouw een waterkrachtcentrale: Een andere optie is om een eigen waterkrachtcentrale te bouwen. Met bijvoorbeeld het water van je regenpijp.
• Gebruik een aggregraat: Een aggregaat is een goede oplossing als je niet bent aangesloten op het stroomnet. Het aggregaat is leverbaar in verschillende uitvoeringen. Kleine aggregaten zijn niet geschikt om langdurig en veel stroom te leveren. Grote aggregaten kunnen dit beter aan, maar kunnen er soms ineens mee stoppen als een bepaald apparaat ineens veel stroom vraagt. Aggregaten moeten altijd geplaatst worden door een gediplomeerd elektricien.
• Micro warmtekrachtkoppeling: Tenslotte is micro warmtekrachtkoppeling, ofwel WKK ook een optie. Hier wordt de elektriciteit opgewekt met een stirlingmotor of een brandstofcel. Voor welke optie je ook kiest, controleer altijd eerst je verzekering en laat elektriciteiten systemen altijd plaatsen door een deskundige. Voor sommige systemen zijn ook vergunningen nodig.

Wat zijn de stroomprijzen in 2025?

De stroomprijzen zijn Inclusief btw en energiebelasting. Het zijn de variabele tarieven op basis van een nieuw modelcontract.