Vast of variabel energiecontract?

Door de energiecrisis is er er een tijdje een wissel geweest in welk type contract het goedkoopste was. Waar eerst de vaste contracten standaard goedkoper waren is dit tijdens de energiecrisis veranderd naar een situatie waar de variabele contracten goedkoper werden. Gelukkig zien we dat nu de rust op de energiemarkt is teruggekeerd de vaste contracten weer een stuk goedkoper zijn. Maar waarom is dit? Dat zullen we je toelichten.

* Vast: De jaarprijs van het goedkoopste vaste energiecontract dat op dat moment kon worden afgesloten. De jaarprijs van 2024 is berekend inclusief de korting. De jaarprijs van de jaren 2017-2023 zijn exclusief de korting.
** Variabel & Dynamisch: De jaarprijs is berekend op basis van de gemiddelde energieprijzen van dat moment.
*** Alle jaarprijzen zijn inclusief btw & energiebelasting.

Een vast energiecontract is een overeenkomst voor een bepaalde tijd. Hiermee stem je in met een contract voor een bepaalde periode. Vast contract voor energie wordt door verschillende energieleveranciers aangeboden in periodes van een 1, 2, 3 jaar en een enkeling zelfs van 5 jaar. Een vast contract wordt daarom ook wel een langlopend energiecontract genoemd. Als je het energiecontract vroegtijdig opzegt, moet je een opzegvergoeding betalen aan je energieleverancier.

Een variabel energiecontract is een overeenkomst voor een onbepaalde tijd. Je kunt het ook zien als een doorlopend contract dat je aangaat voor een flexibele tijd. Bij verschillende energieleveranciers wordt dit soort contract ook direct opzegbaar, kortlopend energiecontract of een flex deal genoemd. Zo is er in variabel contract energie geen sprake van een opzegboete als je wilt overstappen. In theorie kan je dat namelijk elke maand! Als je beschikt over een energiecontract voor onbepaalde tijd, dan heb je variabele energietarieven die 2 keer per jaar wijzigen op 1 januari en 1 juli. Het kan dat de leverancier de tarieven ook tussentijds wijzigt mits daar een geldige reden voor is, dit in de voorwaarden van het contract staat en minimaal 30 dagen van tevoren aan jou als klant wordt gecommuniceerd.

Bij een dynamisch energiecontract wordt het tarief dat je betaalt, bepaald door vraag en aanbod op de spotmarkt. Op deze markt wordt energie verhandeld voor de komende dag. Hierbij verschilt de stroomprijs ieder uur en verandert de gasprijs iedere dag. De hoogte van de prijs die je betaalt is dus afhankelijk van vraag en aanbod. Wanneer er bijvoorbeeld veel wind staat en de zon volop schijnt dan wordt er meer elektriciteit opgewekt en is er dus meer aanbod. Hierdoor daalt de stroomprijs. Maar het kan natuurlijk ook minder goed weer zijn en erg koud zijn. De vraag naar energie neemt dan toe, waardoor de prijzen weer stijgen. De meeste leveranciers van dynamische prijzen hanteren geen opzegtermijn of een opzegtermijn van 30 dagen.

Het aanbod in de energiemarkt verandert elke dag. Zo doen energieleveranciers een goede aanbieding nadat zij scherp hebben ingekocht of als de strategie is om meer nieuwe klanten aan te trekken. Dit jaagt de concurrentie aan en zorgt voor mooie aanbiedingen voor jou als consument.

Als de prijzen op de inkoopmarkt stijgen, kunnen ook de tarieven voor consumenten stijgen. Nieuwe contracten kunnen daardoor duurder uitvallen dan de periode ervoor en het beschikbare aanbod kan veranderen. Dit gebeurde tijdens de bekende “energiecrisis”. Toen waren er nauwelijks vaste contracten beschikbaar en stegen de prijzen van variabele contracten aanzienlijk. Gelukkig is deze crisis nu achter ons en zijn de aanbiedingen weer volop aanwezig.

Over het algemeen zijn de tarieven voor nieuwe klanten een stuk voordeliger dan de ‘blijven zitten’ tarieven. Als bestaande klant kun je niet profiteren van cashbacks of bonussen die bij nieuwe contracten worden gegeven. Bovendien worden er bij variabele contracten met een hogere risico opslag gerekend, omdat de leverancier gas en stroom voor haar klanten inkoopt, maar niet weet hoe lang zij nog klant blijven. Om dat risico in te dekken wordt er meer marge gemaakt. Bij vaste energiecontracten is het risico dat een klant weggaat tijdens de looptijd van het contract een stuk minder, waardoor leveranciers scherpere tarieven kunnen aanbieden.